In- en uit verhaal gaan

Hoe je verhalen creëert of loslaat voor meer innerlijke stilte

 

Ken je dat gevoel, dat je hoofd de hele dag in de weer is met verhalen? Van wat je had moeten zeggen in dat ene gesprek, tot zorgen over wat er morgen gaat gebeuren? Het zijn kleine soapseries die zich in je hoofd afspelen, compleet met herhalingen, cliffhangers en een flinke dosis drama. Deze verhalen voelen zo echt en meeslepend dat je ze niet eens meer als verhalen herkent. Ze worden jouw realiteit, jouw waarheid. Maar wat als er een andere manier is om hiermee om te gaan? Wat als je kunt leren om niet in je verhaal te verdwijnen, maar het van een afstandje kunt bekijken?

 

Het verschil tussen in- en uitverhaal gaan

Als je in een verhaal gaat, raak je erin verloren. Je identificeert je met elke gedachte die opkomt. Misschien hoor je een stem in je hoofd die zegt: "Dit had anders moeten gaan" of "Ik ben niet goed genoeg." Dat triggert een emotie, zoals schuld, schaamte of angst, en die emotie roept weer nieuwe gedachten op. Voor je het weet, zit je gevangen in een cyclus van denken en voelen, waarbij elke gedachte een nieuwe laag aan het verhaal toevoegt.

Bijvoorbeeld:

• Je denkt aan een fout die je hebt gemaakt.
• Dit roept schaamte op.
• Vanuit die schaamte vertel je jezelf dat je altijd fouten maakt.
• En vanuit dat gevoel maak je een mentaal lijstje van alle keren dat je hebt gefaald.

Je bent dan niet meer aanwezig in het moment, maar verdwijnt in een fictieve wereld die je zelf hebt gecreëerd.

 

Uit een verhaal gaan is het tegenovergestelde. Het betekent dat je je bewust wordt van het verhaal. Je ziet het als een film die in je hoofd speelt, zonder erin mee te gaan. Dit vraagt om observerend bewustzijn: de kunst om te kijken zonder oordeel, zonder analyse. Door simpelweg te observeren, zonder je ermee te identificeren, verliezen de gedachten hun grip op je.

 

De rol van emoties in het verhaal

Emoties spelen een sleutelrol in dit proces. Ze zijn vaak de brandstof voor je verhaal. Denk aan woede, angst, of verdriet. Deze emoties voelen intens, en ze vragen bijna om een verklaring: Waarom voel ik me zo? Wat betekent dit? Het verhaal lijkt een antwoord te geven, maar wat het werkelijk doet, is de emotie versterken.

Bijvoorbeeld: je voelt je boos omdat iemand je heeft gekwetst. In plaats van de boosheid simpelweg te voelen, ga je het analyseren: Waarom deed die persoon dat? Hoe durft hij? Dit betekent zeker dat hij me niet respecteert. En voor je het weet, ben je niet alleen boos om het oorspronkelijke incident, maar om een hele reeks herinneringen en projecties die je er aan hebt gekoppeld.

Maar wat als je die emotie gewoon toelaat, zonder het verhaal? Je zou kunnen zeggen: Ik voel boosheid. Punt. Niet waarom, niet hoe lang, niet waar het vandaan komt. Gewoon voelen. Vaak merk je dan dat de emotie veel sneller wegebt dan wanneer je je ermee identificeert.

 

Observerend bewustzijn: de kracht van stilte

Door uit je verhaal te stappen, ontstaat er iets bijzonders: stilte. Niet alleen in je hoofd, maar ook in je hart. Die stilte is geen leegte, maar een ruimte waarin je werkelijk kunt luisteren. Naar jezelf, naar wat er diep van binnen speelt, en naar anderen.

 

Wanneer je naar jezelf luistert zonder verhalen, hoor je niet meer die ruis van gedachten die je vertellen wat je allemaal had moeten doen. In plaats daarvan kun je helder voelen wat er echt belangrijk is. Je krijgt toegang tot een diepere laag van bewustzijn, waar je intuïtie en wijsheid liggen.

En als je naar een ander luistert zonder verhalen, hoor je niet alleen hun woorden, maar ook wat daaronder ligt. Je luistert zonder oordeel, zonder aannames. Dit creëert een diepere verbinding, omdat je niet meer bezig bent met jouw interpretatie, maar met hun essentie.

 

Hoe je uit het verhaal stapt

Dit klinkt misschien eenvoudig, maar in de praktijk kan het een uitdaging zijn. Hier zijn een paar stappen die je kunnen helpen:

1. Herken dat je in een verhaal zit. Word je bewust van de gedachten die door je hoofd gaan. Vraag jezelf: Ben ik een verhaal aan het creëren?

2. Adem en observeer. Breng je aandacht naar je ademhaling. Merk op hoe de gedachten komen en gaan, zonder erin mee te gaan.

3. Voel de emotie. Laat de emotie die met het verhaal verbonden is, er gewoon zijn. Geef het ruimte, zonder er iets aan te willen veranderen.

4. Breng je aandacht naar het nu. Kijk om je heen. Wat zie je, hoor je, voel je op dit moment? Dit helpt je om uit de mentale wereld van verhalen te stappen en terug te keren naar het hier en nu.

5. Laat het los. Stel jezelf de vraag: Kan ik dit verhaal nu laten? Je zult merken dat het vaak vanzelf vervaagt als je stopt met eraan vast te houden.

De vrijheid van een stil bewustzijn

Uit je verhaal stappen is een oefening in vrijheid. Het betekent dat je niet langer gebonden bent aan de verhalen die je jezelf vertelt. Je kunt de wereld zien zoals die werkelijk is, in plaats van door de lens van je gedachten en emoties.

 

Deze stilte is krachtig. Het geeft je de ruimte om te leven vanuit een plek van helderheid en verbinding, in plaats van verwarring en afscheiding. En dat is misschien wel het mooiste geschenk dat je jezelf en anderen kunt geven.

 

Het leven wordt eenvoudiger, lichter en echter wanneer je niet meer verloren gaat in verhalen, maar aanwezig blijft in de stille kracht van het nu.